ՄԱՀԱԶԴ Ի Տեր ննջեց Տ. Սեպուհ արքեպիսկոպոս Չուլջյանը (1959-2020)
Posted on November 18, 2020
Posted By: oiaCategories: All News
..
We are in deep mourning and in a state of profound sadness on the news of the passing of our beloved Sebouh Srpazan ( Archbishop Sebouh Chouldjian , the Primate of the Gougark Diocese of the Armenian Apostolic Church ) due to the dreaded coronavirus pandemic . Born in Malatya , and educated at the Nersisyan primary school in Istanbul , Sebouh Srpazan had moved to Armenia with his family at a young age but never lost touch with his roots . He was an extraordinary leader who touched so many lives , inspired the youth and did so much good for our people , our nation and our faith . He will forever live in our hearts , minds and souls . May he Rest In Peace !!!
…
Գուգարաց թեմի առաջնորդ գերաշնորհ Տեր Սեպուհ արքեպիսկոպոս Չուլջյանի հոգեհանգստյան արարողությունը
23-11-2020-ին Վանաձորի Սուրբ Գրիգոր Նարեկացի Մայր եկեղեցում Արմավիրի թեմի առաջնորդ Բարձրաշնորհ Տեր Սիոն արքեպիսկոպոսի հանդիսապետությամբ կատարվեց Գուգարաց թեմի Առաջնորդ Բարձրաշնորհ Տեր Սեպուհ արքեպիսկոպոսի հոգեհանգստյան կարգը։ Արարողությանը ներկա էին Մայր Աթոռի միաբաններ, թեմակալ առաջնորդներ, մարզային ու քաղաքային իշխանության ներկայացուցիչներ, բազմաթիվ հավատացյալներ։ Հանգուցյալ Սրբազան Հոր կյանքն ու գործունեությունը հակիրճ, բայց գեղեցիկ կերպով ներկայացրեց Շիրակի թեմի առաջնորդ ու սիրված հոգևորական Բարձրաշնորհ Տեր Միքայել արքեպիսկոպոս Աջապահյանը։ Վաղը՝ նոյեմբերի 24-ին, առավոտյան 10։00-ին, Վեհափառ Հայրապետի հանդիսապետությամբ, կմատուցվի Սուրբ և անմահ Պատարագ, որից հետո կկատարվի Սեպուհ Սրբազանի թաղման կարգը Վանաձորի Սուրբ Սարգիս եկեղեցու բակում իր իսկ կտակի համաձայն։ Հիշատակն արդարույն օրհնությամբ եղիցի։ Ամեն։
Խորը ցավով հայտնում ենք, որ նոյեմբերի 19-ի առավոտյան կորոնավիրուսի պատճառով վախճանվել է Մայր Աթոռ Ս. Էջմիածնի միաբաններից Գուգարաց թեմի առաջնորդ Տ. Սեպուհ արքեպիսկոպոս Չուլջյանը:
Ն.Ս.Օ.Տ.Տ. Գարեգին Բ Ծայրագույն Պատրիարք և Ամենայն Հայոց Կաթողիկոսը և Մայր Աթոռ Սուրբ Էջմիածնի միաբանությունը խորապես սգում են լուսահոգի Սեպուհ Սրբազանի անժամանակ մահը:
Սրբազան Հոր վախճանը մեծ կորուստ է Հայաստանյայց Առաքելական Սուրբ Եկեղեցու, Գուգարաց թեմի և նրա հավատավոր զավակների համար:
Սրբազան Հոր հուղարկավորության հետ առնչված անհրաժեշտ տեղեկությունները կհաղորդվեն առաջիկային:
Յիշատակն արդարոյն օրհնութեամբ եղիցի:
ԿԵՆՍԱԳՐԱԿԱՆ
Տ. ՍԵՊՈՒՀ ԱՐՔԵՊԻՍԿՈՊՈՍ ՉՈՒԼՋՅԱՆ
Ծնվել է 1959 թ. մարտի 24-ին Թուրքիայի Մալաթիա քաղաքում: Նախնական կրթությունը ստացել է Կ. Պոլսի Ներսիսյան վարժարանում:
1969 թ. ընտանիքով հայրենադարձվել է Հայաստան և բնակություն հաստատել Գյումրի քաղաքում, որտեղ շարունակել և ավարտել է միջնակարգ կրթությունը:
1978 թ. ընդունվել է Մայր Աթոռ Սուրբ Էջմիածնի Հոգևոր ճեմարան:
1979 թ. զորակոչվել է խորհրդային բանակ և զորացրվելուց հետո ուսումը շարունակել Հոգևոր ճեմարանում:
1985 թ. դեկտեմբերին սարկավագ է ձեռնադրվել՝ ձեռամբ Մայր Աթոռի Լուսարարապետ Տ. Հուսիկ արքեպիսկոպոս Սանթուրյանի:
1986 թ. մարտին պաշտպանել է ավարտաճառ՝ «Ղուկաս Խարբերդցու թարգմանչական գործունեությունը» թեմայով: Հոգևոր ճեմարանն ավարտելուց հետո, Ն․Ս․Օ․Տ․Տ․ Վազգեն Ա․ Ամենայն Հայոց Կաթողիկոսի օրհնությամբ ծառայության է անցել Վեհարանում` որպես ընդունարանի քարտուղար:
1987 թ. հունիսի 7-ին` Հոգեգալստյան տոնին, ձեռամբ Տ. Ներսես արքեպիսկոպոս Պոզապալյանի, ձեռնադրվել է կուսակրոն քահանա՝ շարունակելով ծառայությունը Վեհարանում:
1987 թ. սեպտեմբերին Վազգեն Ա․ Վեհափառ Հայրապետի կարգադրությամբ նշանակվել է Հոգևոր ճեմարանի վերակացու և ապա փոխտեսուչ:
1989 թ. նոյեմբերին պաշտպանել է վարդապետական թեզ՝ «Պահքը Հայաստանյայց Առաքելական Սուրբ Եկեղեցում» թեմայով:
1990 թ. Վազգեն Ա․ Ամենայն Հայոց Կաթողիկոսի կողմից նշանակվել է Շվեյցարիայի Ժնև քաղաքի հայ համայնքի հոգևոր հովիվ:
1991 թ. հրավիրվել է Մայր Աթոռ և նշանակվել Շիրակի թեմի փոխառաջնորդ:
1995 թ. հունիսից Ն․Ս․Օ․Տ․Տ․ Գարեգին Ա․ Ամենայն Հայոց Կաթողիկոսի օրհնությամբ հրավիրվել է Մայր Աթոռ և զբաղեցրել Մայր Աթոռի պահեստային տնտեսության գույքագրման հանձնաժողովի նախագահի և տնտեսական ու շինարարական գործերով կաթողիկոսի խորհրդականի պաշտոնը:
1996 թ. ընդգրկվել է Հայաստանի Հանրապետության կառավարության մարդասիրական օգնության կենտրոնական հանձնաժողովում որպես Մայր Աթոռ Սուրբ Էջմիածնի ներկայացուցիչ:
1996 թ. նշանակվել է ՀՀ և Հայոց Եկեղեցու հարաբերությունների խմբում` պետության կողմից Մայր Աթոռին կալվածքների վերադարձման հանձնախմբի նախագահ:
1996 թ. հունիսի 3-ին Գարեգին Ա․ Կաթողիկոսի Հայրապետական սրբատառ կոնդակով նշանակվել է Գուգարաց թեմի առաջնորդ:
1997 թ. հունիսի 15-ին` ձեռամբ Գարեգին Ա. Ամենայն Հայոց Կաթողիկոսի, ձեռնադրվել և օծվել է եպիսկոպոս:
2000 թ. մարտի 24-ին Ն․Ս․Օ․Տ․Տ․ Գարեգին Բ․ Ամենայն Հայոց Կաթողիկոսի կողմից նշանակվել է Հայաստանյայց Առաքելական Սուրբ Եկեղեցու կանոնադրության հանձնախմբի անդամ:
2000 թ. նոյեմբերին նշանակվել է Գերագույն հոգևոր խորհրդի անդամ:
2000 թ. նշանակվել է 1700-ամյակի տոնակատարությունների գործադիր վարչության անդամ:
2012 թ. մայիսի 17-ին Գարեգին Բ․ Հայրապետի սրբատառ կոնդակով Սեպուհ Սրբազանին շնորհվել է «Արքության» պատիվ քահանայագործության 25-ամյակի և առաջնորդության 15-ամյակի առթիվ:
Սրբազան Հայրը հոգևոր սպասավորության ընթացքում արժանացել է բազում կոչումների և պարգևների։
Türkiye Ermeni toplumunca sevilen ruhanilerinden biri olan Başepiskopos Sebuh Çulciyan bu sabah (19 Kasım) hayatını kaybetti. Malatya doğumlu olan Çulciyan Ermenistan’da Gugark Bölgesinin Ruhani Önderliği görevini yürütüyordu. Başepiskopos Çulciyan bir süredir korona tedavisi görüyordu. Başepiskopos Çulciyan için 22 Kasım Pazar günü Türkiye’deki kiliselerde dua okunacak.
Başepiskopos Çulciyan’ın vefatına dair haber Eçmiadzin’deki Ana Taht tarafından paylaşıldı. Açıklamada “Gugark Ruhani Önderi Başepiskopos Çulciyan’ın vefatını büyük üzüntüyle bildiriyoruz. Eçmiadzin Ana Tahtı merhum Episkokosun zamansız kaybının yasını tutuyor. Ermeni Apostolik Kililesi, Gugark bölgesi ve inanan evlatları için büyük bir kayıptır” dendi.
Türkiye Malatya doğumlu Başepiskopos Çulciyan Türkiye Ermeni toplumunda tanınan ve sevilen bir ruhaniydi. Zaman zaman Türkiye’ye gelir ve toplumla biraraya gelirdi. Başepiskopos Çulciyan’ın Patrik Mutafyan’ın 2019’da hayatını kaybetmesinden sonra İstanbul patrikliği için adaylığı gündeme gelmiş, ancak İçişleri Bakanlığı teamüllere aykırı olarak Türkiye dışında görev yapan ruhanilere adaylık yolunu kapatınca aday olamamıştı.
Başepiskopos Çulciyan’ın vefatı üzerine Türkiye Ermenileri Patriği Sahak Maşalyan da bir mesaj yayınladı. Patrik Maşalyan Başepiskopos Çulciyan için 22 Kasım Pazar günü tüm kiliselerde dua okunacağını söyledi. Patrik Maşalyan’ın mesajı şöyle:
“Başepiskopos Sebuh Srpazan’ın zamansız vefatı kalbimizi derinden yaraladı. Ermeni Kilisesi Merhum’dan daha çok hizmetler bekliyordu ve o, uzun yıllarını hizmet için vermeye hazırdı. Merhum Başepiskopos’un çeşitli vesilelerle yaptığı İstanbul ziyaretleri hala hafızalarımızda duruyor. Tanrı’ya bu iyi çobanının ruhunun esenliği ve O’nu göksel taçlarına layık etmesi için dua ediyoruz. Patrik Hazretleri, şahsı, Ruhani Meclis, ruhaniler, cemaat kurumlarımızın yöneticileri ve imanlı halkımız adına Katolikos Hazretleri’ne ve Ermeni Kilisesi’nin tüm hizmetlilerine başsağlığı diledi. Merhum’un hatırasına, gelecek 22 Kasım, Pazar sabahı Patrikliğimize bağlı tüm kiliselerde “hokehankisd” duaları edilecektir.”
Başepiskopos Sebuh Çulciyan’ın hayat hikayesi şöyle:
24 Mart 1959’da Malatya’da doğdu. İlköğrenimini İstanbul’da Nersesyan Okulu’nda gördü. 1969’da ailesiyle birlikte Ermenistan’a gitti, Gümrü’de orta öğrenimini tamamladı. 1978’de Eçmiadzin İlahiyat Okulu’nda öğrenim görmeye başladı. 19797da Sovyet Ordusu’na askere alındı ve terhis olduktan sonra ruhani çalışmalarına devam etti. 1985’te diyakon atandı. 1986 Mart ayında “Ğugas Harpetsi’ni (Harputlu Ğugas) Çeviri Faaliyetleri” tezini sundu. İlahiyat okulundan mezun olduktan sonra, Eçmiadzin’de Kabul Sekreteri olarak görev yaptı. 1990 yılında İsviçre Cenevre kentinin Ermeni cemaatinin papazı olarak atandı. 1991’de Eçmiadzin’e döndü ve Şirak bölgesi Başpiskopos Yardımcısı olarak atandı. 1996’da Ermenistan Cumhuriyeti Hükümeti İnsani Yardım Merkez Komisyonu’nda Eçmiadzin Ana Makamı temsilcisi olarak görev yapmaya başladı. 2000 Kasım ayında Yüksek Ruhani Konsey üyeliğine atandı. Başepiskopos Çulciyan son olarak Ermenistan Gugark Bölgesi Ruhani önderliği görevini yürütüyordu.
Խոր ցաւով վերահասու եղանք, թէ իր մահկանացուն կնքած է Հայաստանի Գուգարաց թեմի առաջնորդ Տ. Սեպուհ Արք. Չուլճեան։ Դժբախտաբար, ան վերջին շրջանին վարակուած էր քորոնաժահրով եւ Երեւանի մէջ միջոցէ մը ի վեր կը գտնուէր դարմանման տակ։ Բժիշկները խտացեալ խնամք կը ցուցաբերէին նորին սրբազնութեան առողջութեան վերականգնման համար։ Մեղք, որ հակառակ բոլոր ջանքերուն, հնարաւոր չէ եղած այդ ջանքերը պսակել յաջողութեամբ։ Ափսոս, որ Տ. Սեպուհ Արք. Չուլճեան զոհ գացած է քորոնաժահրի համաճարակի։
Ինչպէս ծանօթ է, Տ. Սեպուհ Արք. Չուլճեան ուրոյն դէմք մըն էր իր սերունդի եկեղեցականներու շարքին։ Մալաթիա ծնած եւ փոքր տարիքով ընտանիքին հետ Հայաստան ներգաղթած էր։ Նուիրուած էր եկեղեցական ասպարէզի եւ իր խնամատարութեան յանձնուած Գուգարաց թեմէն ներս ապահոված էր կենսունակութիւն, եկեղեցական կեանքէ ներս ձեռքբերումներ։ Եպիսկոպոս օծուած էր երանաշնորհ Տ.Տ. Գարեգին Ա. Կաթողիկոսի ձեռամբ։ Տ. Սեպուհ Արք. Չուլճեան միշտ սերտ ու ջերմ կապեր պահած էր թրքահայ շրջանակներու հետ։ Մանաւանդ վերջին շրջանի պատրիարքական ընտրութեան տագնապին ժամանակ թէեւ հեռակայ, սակայն մշտական ներկայութիւն մը դարձած էր մեր համայնքէն ներս։ Պատրիարքական թեկնածուներու շարքին էր եւ արդէն յայտարարած էր այդ մասին։ Պարբերաբար Պոլիս կ՚այցելէր, ուր ունէր իր համակիրներու շրջանակը։ Պատրիարքական ընտրութեան չէր կարողացած մասնակցիլ՝ պատկան իշխանութիւններուն կողմէ պատրաստուած կանոնադրութեան տրամադրութիւններուն բերումով։
Տ. Սեպուհ Արք. Չուլճեան Հայց. Եկեղեցւոյ եպիսկոպոսական դասու վառ ներկայացուցիչներէն մին էր եւ վերջին տարիներուն կ՚անդամակցէր Գերագոյն հոգեւոր խորհուրդին։
Անժամանակ այս կորուստը իսկապէս ցաւալի է եւ բոլորը այժմ կը սգան Տ. Սեպուհ Արք. Չուլճեանի վախճանումը։
Յուղարկաւորութեան վերաբերեալ մանրամասնութիւնները յայտնի պիտի դառնան յառաջիկային։
Հինգշաբթի, Նոյեմբեր 19, 2020
…
Kemal Yalçın
ADIYAMANLI SIRPAZAN SEPOUH CHULJYAN KORONA SALGININDA VEFAT ETTİ!
“Benim babam Adıyamanlı, ben 1959’da Malatya’da dünyaya gelmişim. Hayatımın ilk yılları Adıyaman’da geçti. Sarkis’le annesi tarafından hısım oluruz. Sonra ailecek Malatya’ya taşındık. Hrant Dink’le aynı mahallede yaşamıştık. On yaşıma kadar Malatya’da Salköprü Mahallesi’ndeki Çavuşoğlu Sokağı’nda kaldım. İlkokulu İstanbul’da Ermeni Nersisyan Varjaran’da okudum. Ben kendimi hem Adıyamanlı hem de Malatyalı, ama daha çok Malatyalı hissederim. Adıyaman ve Malatya benim var olduğum toprak, atalarımın mezarlarının bulunduğu memleketimdir.”
“On yaşımda ailemle birlikte buraya geldim. Burada okudum, burada büyüdüm, burada kendimi dinime adadım. Ermenistan benim devletimdir, yaşadığım ülkedir. Türkiye’yi, Adıyaman’ı, Malatya’yı, oradaki çocukluk arkadaşlarımı unutamam. Anadolu’yu var olduğum toprak, Ermenistan’ı yaşadığım toprak olarak severim. Türk edebiyatını, Türkiye’deki siyasi, dini, kültürel gelişmeleri yakından takip ederim. Kitaplarınızı daha önceden okumuş ve kitaplarınızdan sizi tanımıştım. Göz göze, yürek yüreğe tanışmam bugüne nasip oldu. Hoş geldin Ermenistan’a, hoş geldin Vanadzor şehrimize! Kadehlerimizi dostluk ve kardeşlik için kaldıralım!”
Gugarats Bölgesi Ermeni Kilisesi Ruhani Lideri Başepiskopos Sırpazan Sepouh Chuljyan Vanadzor şehrinde, 15 Ekim 2015 gününde kendini böyle tanıtmıştı. Park Lokantası’ndaki dostluk yemeğinde Adıyamanlı Sarkis Hatspanian, Adıyamanlı Sırpazan Sepouh Chuljyan ile birlikte kadehlerimizi Türkiye ile Ermenistan’ın dostluk ve kardeşliği için kaldırmıştık.
Dostluğumuz zamanla gelişti. “Tek Kanatlı Kartal” adlı kitabımda Sayın Sepouh Sırpazan’a yer verdim. Çok iyi derece Türkçe biliyor, Türkiye’deki gelişmeleri yakından takip ediyordu. Dürüst, vefalı, çok çalışkan, kültürlü, çok okuyan, güleryüzlü, insaniyetli bir din adamıydı. Türkiye ile Ermenistan arasında dostluk ve barışın canlandırılması için çok çalışmıştı.
15 Ekim 2015 akşamı Vanadzor Devlet Tiyatrosu’nda “Seninle Güler Yüreğim” adlı eserim sahnelenecekti. Adıyamanlı Sebuh Sırpazan Vanadzor Üniversitesi Tarih Bölümü Doktora öğrencileri ve öğretim üyeleri için Saat 12.00’de bir konferans düzenlemişti. Sayın Sepouh Sırpazan’ı ilk kez Vanadzor Üniversitesi’nde tanıdım. Daha sonra dostluğumuz devam etti.
Midyatlı Albert Sevinç Hadodo’nun Gümrü şehrinde kurduğu Vortik Gülbenkyan Huzurevi’nin açılışını 18 Ağustos 2018 günü Sepouh Sırpazan yapmıştı. Ben de davetliydim. Uzun uzun konuştuk. “Tek Kanatlı Kartal” kitabına girecek olan kendi bölümünü okudu. “Güzel olmuş! Aynen yayınlayabilirsin!” diyerek yayın onayı verdi.
Aradan iki ay geçti. Herman Hintiryan’ın düzenlediği “Sasunluların Dansı Müzikali”nin gösterimine katılmak ve Bremen’de vefat eden İstanbullu Brenda Başar’ın küllerini Kuş Yuvası Yetimhanesi’nin bahçesine dikilecek bir çam ağacının dibine serpmek için Gümrü’ye gelmiştim.
13 Ekim 2018 günü Vortik Gülbenkyan Huzurevi’ni ziyaret ettik. Vanadzor’dan Sepouh Sırpazan da gelmişti. Bizlere “Hoş gediniz!” dedi. Daima güleryüzlü ve alçak gönüllü idi. “Tek Kanatlı Kartal ne zaman çıkacak?” diye sordu.
“Yakında çıkacak!” dedim. Ne büyük acı bir tesadüf! “Tek Kanatlı Kartal” kitabının İstanbul’da matbaada basıldığı gün, 18 Kasım 2020 günü vefat etti. Artık Sepouh Sırpazan “Tek Kanatlı Kartal” kitabının içinde yaşayacak. Ruhu şad olsun! Dünya çok değerli, kültürlü, barışçı bir evladını kaybetti. Ermenistan’ın ve tüm dünya Ermenilerinin başı sağ olsun!