Kayseri/Կեսարիա: Kazasi
20 yuzyilin baslarinda sehir merkezinin nufusu 50.000’in uzerindeydi; sehrin 114 mahallesinden 28’inde toplam 18.907 ermeni yasamaktaydi.
Sehirde Apostolik Ermenilere ait Surp Krikor Lusavoriç, Surp Asvadzadzin ve Surp Sarkis kiliselerinin yani sira Katolik Ermenilere ait Surp Haç kilisesi ve bir protestan kilisesi bulunuyordu.
Sehirdeki Ermenilere ait egitim kurumlarinin adlari ve 20. yuzyil basinda bu kurumlara devam eden ogrencilerin sayilari soyleydi :
Surp Asdvadzadzin Kilisesi’ne bagli Haygyan (230erkek),
Surp Sarkis Kilisesi’ne bagli Hagopyan (140),
Surp Lusavoriç Kilisesi’ne bagli Sarkis Gumusyan (680 erkek),
Surp Garabed Manastiri bunyesindeki yetimhane Jarankavorats Varjaran (60 erkek)
ve Bahçe Mahallesi’nde bulunan Aramyan (400 kiz)
Ayrica , Protestan Ermenilere ait iki okulda toplam 200,
Katolik Ermenilere ait Emanuelyan Enstitusu’nde 100 ogrenci egitim goruyordu.
Kayseri’de Ermeniler tarafindan yayimlanan Şepor (Borozan) ve Nor Serunt (Yeni Nesil)adli iki gazete bulunuyordu.
Sehrin yakinlarinda Karasun Manug Manastiri bulunuyordu.
Kayserili Ermeniler Ticaretin yaninda kuyumculuk,dericilik,dokumacilik,halicilik gibi islerle de ugrasiyorlardi.
Melikgazi ve Kocasinan ilçelerinden olusan Kayseri sehir merkezinin nufusu 535.000, bu ilçelere bagli koylerin toplam nufusu ise yaklasik 100.000’dir Kayseri’nin Cafer Bey Mahallesi’nde bulunan Surp Krikor Lusavoris Kilisesi halen ibadete açiktir.
Kayseriye bagli bir kaç Ermeni koyu ve nufusu :
Derevank (310 Ermeni),
Tavlusun (115 Ermeni),
Germir (365 Ermeni),
Balages (923 Ermeni),
Mancesen (386 Ermeni),
Darsiak (835 Ermeni) ,
Muncusun (1669 Ermeni),
Erkelet (300 Ermeni).
Aramyan Women’s College alumnae, KesariaArshak Alpoyatcyan, Armenian History of Kesaria”, vol. A., Cairo, 1937, p. 1118
The Azkanever Association Nursery, Talas
(Photo 355, R. H. Kevorkian, P.B. Paboudjian, Les Armeniens Dans l’Empire Ottoman a La Veille Du Genocide. Editions d’Art et d’Histoire ARHIS, Paris, 1992).
KAYSERİ ‘ NİN TÜRKLEŞMESİ
Büyük Selçuklu Sultanı Alparslan ‘ ın 1071 tarihinde Malazgirt’ te Bizans ordularını yenmesiyle Anadolu kapıları Türklere açıldı. Bu tarihten 15 sene sonra , 1085 yıllarında Kayseri’ yi artık bir Türk ve Müslüman şehri olarak görmekteyiz. Müslüman Türklerin hakimiyetinde Kayseri’ nin eski halkı olan Rum ve Ermeniler’ in birer mahallede toplandıkları , Çarşı, Pazar ve ticarette yavaş yavaş hakimiyetlerini kaybettikleri görülmüştür.
Şehir, süratle yapılan Camii, Han, Medrese , Hamam ve Çeşmelerle kısa bir sürede tam bir İslam Şehri kimliği kazanmıştır.
www.nkfu.com/category/odev/tarih-odev/
_________________
Karanlık aydınlıktan, yalan gerçekten kaçar, Güneş yanlız olsada etrafa ışık saçar,üzülme doğruların kaderidir yanlızlık, kargalar sürüyle, kartallar yanlız uçar.
Kayseri Ermenileri, ticaret ve meslekler
Ermeniler, Kayseri şehri içerisinde sosyal yaşantıları, dini yaşamları yanında ekonomik hayatta da maharetlerini ortaya koymuşlardır. Antik çağda Kapadokya adı verilen bu yörede, Bizanslılar yerel halkların Hristiyanlığı seçmeleri sonucu onların etkisinde kalmışlardır. Kayseri ve çevresine ilk önemli derecede nüfusa sahip olan ve Hristiyanlığı kabul eden ilk millet ise Ermeniler 301 tarihinde olmuştur.
Anadolu’nun XI. ci yy’da Osmanlıların eline geçmesiyle, güçlünün zayıfı ezdiği ve yaşam hakkı tanımadığı bir ortamda, medeniyet çatışmasında çalışan zümre Hristiyanlar olmuş, fetihlerle Batiya ilerliyen Osmanlılar ise « birlikte yaşama » adı altında yerel halkı vergilere tabi tutarak sömüren taraf olmuştur. XVII. yy’dan itibaren ise müslümanlaştırılma, baskı nedeniyle Hristiyan nüfusu gerilemiştir. Ermeniler, şehirde kendi mahallelerinde, kırsal kesimde ise kendi köylerinde, kutsal sadıkları bölgelerde birleşmişlerdir. Kayseri’de iskân faaliyetlerinde Osmanlı-Müslüman çoğunluğa kolaylık sağlanmıştır.
XIX. yy’da Ermeni mahallelerini şöyle sıralıyabiliriz :
Batman, Dader, Emirsultan, Fıruncu, Genlik, Harput, Karabet, Karakiçi, Konaklar, Köyyıkan, Mürekebci, Puşegan, Sayacı, Sınşkcı, Süleyman, Tavukcu, Tutak,
Karma mahalleler ise :
Baldöktü, Bektaş, Oslimpaşa, Gürcü, Hacı Kasım, Hacı Mansur, Hasan Fakih, Hasinli, Hisayünlü, Kiçikapı, Oduncu, Rumiyan, Selaldı, Sisliyan, Sultan, Şarkiyan, Tus, Varsak.
Osmanlı Devleti ordu ve yönetime önem verdiklerinden, Avrupa’da başlayan Sanayi Devrimi ve fabrikasyon üretimi onları kötü yönde etkilemiş, ekonomi alanında Hristiyanlar vazgeçilmez öğe olmuşlardır. Şehrin Ipek Yolu üzerinde kulumuş olması ticari merkez durumunda olan Kayseri’de tüccar ve esnaflar bu durumdan oldukça faydalanmışlardır.
Ticaretin deniz yollarına kayması ile Samsun, Tarsus, Mersin daha sonra Istanbul ve Izmir gibi liman şehirleri de önem kazanmışlar, Avrupalılar ile ortaklık kurmuşlardır.
XIX. yy’da Kayseri bölgesinde üretim ürünleri olarak ayakkabı yapımında kullanılan sarı Kayseri sahtiyanı, debbağhanelerde işlenen deriler, Erzurum Öküzü olarak bilenn büyük baş hayvanların kesildiği salhanelerden elde edilen etlerden yapılan pastırma, eyer, basmahanelerde işlenen bez ve kumaşları sayabiliriz. 1856 gibi erken bir tarihte Hasırcıyan Kardeşlerin kurduğu tekstil fabrikasında 300 dokuma tezgahı vardı.
Kayseri’de pastırma işini başlatan Ermeniler, hayvancılığa dayalı besin sanayisinin doğmasında, bilhassa patırmacılık ve sucukçulukta, büyük ölçüde ün kazanmışlardır. Evliya Çelebi Seyahatnamelerinde Kayseri’den şöyle bahseder; “Bu şehrin pastırması ve sucuğu padişahlara hediye gider» . Ermeni cerrahlar için ise şöyle yazmıştır. « Boyacıoğlu kapısında zımmi Karakaş Ermeni gayet usta cerrahtır. Cerrahlık ilmini tamamlamak için Frengistan’ın İspanya ülkesine gitmiştir. Hatta bir adamın dişi ağrısa mavi su sürer dişinin ağrısı diner, eğer o dişi çıkartmak istersen kırmızı renkli su sürer kerpetene muhtaç eylemeyip elinle çıkartırsın.” Örneğin 1893-1894 yıllarında Kayseri’deki diplomalı tek dişhekimi Mıdırgıç Değirmenciyan isimli bir Ermeni vatandaştı.
Yaz aylarını şehirden daha yüksekte olan bağlarda geçiren Ermeniler burada yetiştirdikleri meyveler ve ürettikleri şaraplarla da ünlüydü.
Hristiyan halkın en çok rağbet ettikleri mesleker hekimlik, kuyumculuk, kalaycılık, pastırmacılık, dökmecilik, sarraflık, kereste işleri, değirmenciik, tüccarlık, mimarlık ve diğer el sanatlarıyla ilgili işlerdi.
Başlıca Ermeni meslekleri :
Düvenci, kunduracı, kalpakçı , tütüncü
Bazı Ermeni varlıkları :
Kayseri kagni pazari 1925 Foto : Sari Mehmetli
Dikran Kelekian
Apikogullari
1915 yilinda sali pazari
Kayserili Ermeni Terziler
Kayseri’de Ermeni Kadın Terziler evlerinde, Erkek Ermeni Terziler genelde çarşıda veya evlerinin bitişiğinde olan kendi dükkanlarında terzilik yaparlardı. Yazdıklarımın içinde gerek kadın terziliği, erkek terziliği yapanların yanında sadece pantolon terziliği yapanlarda vardı. O zamanlarda hazır giyim olmadığından, hepside sipariş üzerine çalışırlardı. Genelde müşteriler kendi kumaşlarını kendileri getirirdi, terzilerde ölçülerini alarak dikerlerdi, bir gün verirler o zaman da prova yaptırmaya gelirlerdi. Terzilerin kimi ise Askeriye ye, kimi ise Hastaneye, kimileri ise özel olarak çalışırlardı. Benim hatırladığım evlerde çalışmak yasaktı ve izine yani vergiye tabiydi. Rahmetli Adnan Menderes tek başına hükümet kurduğunda, evlerde çalışmayı serbest bıraktı. Rahmetli yayam [babaannem] Adnan Menderes’e hep dua ederdi. İhtilal olup asıldığında ise çok üzülmüştü, halkın bunu yaptırmayacağına inanırdı, ama halk hiç birşey yapmadı, seyirci kalmaktan başka. Ve sizi ben bile kurtaramam diyenlerin gözü önünde bakanları ile birlikde idam edildi. Hepsini de rahmetle anıyorum.
Darbeler çağı da böylece açılmış oldu. Bendeniz de merak ederim, şimdi olsa idam edilir miydi? Bunda o zamanın askerlerinin yanında, İsmet İnönü’nün de payı olduğuna inanıyorum. Neyse yine kafam karıştı dostlar. Ben neyi yazacaktım, neler geldi usuma.
Evet Kayserili Ermeni Terzileri yazacaktım, ama inanın ki o kadar çoklar ki, benim hatırladıklarım ile hatırlananlar. İşte bazıları, kimileri yine okul tatillerinde çırak olarak çalışmışlardır. Ben de bir okul tatilinde rahmetli babam İstanbul’a gittiğinde kalfasının yanında çıraklık yaptım, yani babamın yanında çıraklık yaptım sayılır, ama kalfası ustamın oğlu demezdi, yapıştırırdı tokadı, belki de onun için terzilikden soğumuşumdur kimbilir. Halbuki bizim büyüklerimiz hep terziydi, babam erkek terziliği yapar, annem, yayam ve horakurlarım [babaannem, halalarım] kadın terziliği yaparlardı. neyse galiba çok az insan var ki, kendi ailesinin mesleğini sürdürsün.
Kayseri’nin eski adı, M.S. Mazaka, Eusebia, Ceasarea ve 2000 senedir de Kayseri ismi ile anılmakta olup, Ermenicesi Geserya (Gesarneru kaghak) olarak adlandırılır. (Krallar şehri) ve Gesaratsi’de Kayserili demektir.
Agop Aşık, Dede – Rahmetli
Agop Berberoğlu
Annik Canseven – Rahmetli, 1928-2008
Antranik Dikici
Arakel Anayurt – Rahmetli, pantoloncu
Araksi Nergiz
Aram – Atlas Terzisi. – Soyadı bilinmiyor.
Artin ağa – Urumdigin’li. – Soyadı bilinmiyor.
Artin Arpayedi
Artin Aslan – Lutfik Aslan’ın kardeşi
Artin Çiçek – Urumdigin’li Emniyet terzisi
Artin Demir – Nisan, 2012’de rahmetli oldu.
Artin Eser – Nişanyan – Rahmetli – 1922-1984
Artin – Saraç dayının oğlu. – Soyadı bilinmiyor.
Artin usta, – Bedros Akgül’ün ortağı. – Soyadı bilinmiyor.
Atam – Amerika’da rahmetli oldu. – Soyadı bilinmiyor.
Atam Nalbant – Rahmetli
Avedis Aydoğdu
Azaduhi, usta. – Soyadı bilinmiyor.
Aruşyak Yeşiltepe – Bahçebaşında.
Bedros Akgül – Rahmetli
Bedros Altun – Şişko lakaplı Erkek terzisi
Bedros Çonkar – Rahmetli, 1920-1969
Bedros Kula
Daniel Baş – Ürneş’li, Süsler Terzisi
Eronos Oymakaş – Rahmetli
Eva Sazak [Aydemir]
Garabet Gül – Çatlı
Garabet Güler – Arjantin’de rahmetli oldu
Garbis [Garabet] Tozcu
Garbis Altun – Şişko lakaplı Kadın terzisi, [Bedros amcaoğlu]
Garbis Çırak – Almanya
Garbis Selekman – Gömlek ustası
Gazer Akbaş – 1984’de İskenderun’da vefat etmiş
Gazer Hacıartinoğlu [İşlibilek]
Gülfidan Örs
Gülü Kurtçuoğlu – Rahmetli
Gülümya Çonkar – Rahmetli, 1930-2005
Gülnaz – Bahçebaşında – Soyadı blinmiyor.
Haçer Satılmış – Uzunlu’lu
Hacı Nalbant – İstanbul
Hagop Köşker – Rahmetli
Hampar – Saraç dayının oğlu. – Soyadı bilinmiyor.
Hayganuş, usta – Soyadı bilinmiyor.
Hayguhi Akbıyık
Hayik Beyit – Ustaların ustası olarak bilinir.
Hayik Dikici
Horen Dursun – Gabul’un torunu, New York
Horen Kaya – Vartkes Terzisi –
Horen Bolat – Uzun lakaplı, New York
Homes Badem – Rahmetli, 1920-26.08.2000 / (Homes yaya) Çingenelere (özür dilerim) elbise dikermiş.
Kapriel Sağlamer – Pantoloncu, Değirmencilerin oğlu
Kınar Nektar
Kirkor – Pantoloncu – Soyadı bilinmiyor.
Kirkor Emirhan
Kirkor Zebunyan
Manuş, usta – Soyadı bilinmiyor.
Manuk Dikici – Rahmetli
Mayreni [Mari] Akbaş – Meri Paris Kadın ve Erkek terzisi
Mayreni Akgül – Kadın terzisi
Mesi – Rahmetli – Soyadı bilinmiyor.
Misak Sarıkaya – Çatlı, İngiltere’de rahmetli oldu
Nevrik Çonkar – Rahmetli, 1900-1977
Nuriye Köşker
Ohannes Özdemir – Bobstil lakaplı, İsviçre
Roza Nektar – İroz, olarak tanınır.
Sahak Oymakaş – Kayseri’de subay ve hanımlarının terzisi. (…. – …06-2012)
Sarkis Acemoğlu – Rahmetli, 1895-1948
Serope Kayserilioğlu
Sımpat Develi
Sımpat, usta – Soyadı bilinmiyor.
Şake Kurtçuoğlu
Şuşan Altun – Bedros Altun’un hanımı, Chicago
Vahan İçliyürek
Vahan Köşker
Vartkes, usta – İstanbul – Soyadı bilinmiyor.
Varujan Selekman
Vertaim Zebunyan
Yeğye Şimşir – Rahmetli
Zabel Kumru – Terzi Vahan’ın hanımı / Hangi terzi Vahan’in hanımı olduğu belirtilmemiş.
…
Gazer ve Mayreni (Mari) Akbaş – MERİ PARİS KADIN ve ERKEK TERZİSİ- Kıçı kapı kale önünde belediye Han 1. Kat. İstanbul’a göçtüğünde, Gazer Akbaş Samatya’da terziliğine devam etmiş, (Samatya Karakolu’nun yanındaki yokuşun üzerinde)
Bilenler, hatırlandıkça ve hatırlanırsa, yeni eklemeler de olacak.
Not : Sevgili okurlarım, “Kayserili Ermeni Terziler” çok ilgi çekti ve özelime onlarca mesaj geldi, başta Amerika, New York eyaleti olmak üzere, İsviçre, İlgiltere, Almanya, Fransa ve Türkiye’den yeni isimler eklendi, bazılarını dün eklemiştim, bazılarını daha ekliyorum. İlgi ve alakanıza ve okuduğunuz için sizlere çok teşekkür ederim.
Resim : Kucakta ki çocuk rahmetli babam. / Apkar dedem, Nevrik yayam -babaannem- Rupen dayım. Onun yanındakini ne yazık ki bilmiyoruz. Bu resim en az 90 sene önce çekilmiştir.
………………………………
Aram Karam
26 février · Modifié
Kayserili Ermeni Terziler
Meslekler – 17 Mayıs 2012 – 11:33:00
Kayseri’de Ermeni Kadın Terziler evlerinde, Erkek Ermeni Terziler genelde çarşıda veya evlerinin bitişiğinde olan kendi dükkanlarında terzilik yaparlardı. Yazdıklarımın içinde gerek kadın terziliği, erkek terziliği yapanların yanında sadece pantolon terziliği yapanlarda vardı. O zamanlarda hazır giyim olmadığından, hepside sipariş üzerine çalışırlardı. Genelde müşteriler kendi kumaşlarını kendileri getirirdi, terzilerde ölçülerini alarak dikerlerdi, bir gün verirler o zaman da prova yaptırmaya gelirlerdi. Terzilerin kimi ise Askeriye ye, kimi ise Hastaneye, kimileri ise özel olarak çalışırlardı. Benim hatırladığım evlerde çalışmak yasaktı ve izine yani vergiye tabiydi. Rahmetli Adnan Menderes tek başına hükümet kurduğunda, evlerde çalışmayı serbest bıraktı. Rahmetli yayam [babaannem] Adnan Menderes’e hep dua ederdi. İhtilal olup asıldığında ise çok üzülmüştü, halkın bunu yaptırmayacağına inanırdı, ama halk hiç birşey yapmadı, seyirci kalmaktan başka. Ve sizi ben bile kurtaramam diyenlerin gözü önünde bakanları ile birlikde idam edildi. Hepsini de rahmetle anıyorum.
Darbeler çağı da böylece açılmış oldu. Bendeniz de merak ederim, şimdi olsa idam edilir miydi? Bunda o zamanın askerlerinin yanında, İsmet İnönü’nün de payı olduğuna inanıyorum. Neyse yine kafam karıştı dostlar. Ben neyi yazacaktım, neler geldi usuma.
Evet Kayserili Ermeni Terzileri yazacaktım, ama inanın ki o kadar çoklar ki, benim hatırladıklarım ile hatırlananlar. İşte bazıları, kimileri yine okul tatillerinde çırak olarak çalışmışlardır. Ben de bir okul tatilinde rahmetli babam İstanbul’a gittiğinde kalfasının yanında çıraklık yaptım, yani babamın yanında çıraklık yaptım sayılır, ama kalfası ustamın oğlu demezdi, yapıştırırdı tokadı, belki de onun için terzilikden soğumuşumdur kimbilir. Halbuki bizim büyüklerimiz hep terziydi, babam erkek terziliği yapar, annem, yayam ve horakurlarım [babaannem, halalarım] kadın terziliği yaparlardı. neyse galiba çok az insan var ki, kendi ailesinin mesleğini sürdürsün.
Kayseri’nin eski adı, M.S. Mazaka, Eusebia, Ceasarea ve 2000 senedir de Kayseri ismi ile anılmakta olup, Ermenicesi Geserya (Gesarneru kaghak) olarak adlandırılır. (Krallar şehri) ve Gesaratsi’de Kayserili demektir.
Agop Aşık, Dede – Rahmetli
Agop Berberoğlu
Annik Canseven – Rahmetli, 1928-2008 / Horakurum.
Antranik Dikici
Arakel Anayurt – Rahmetli, pantoloncu
Araksi Nergiz – Rahmetli, (1341) 1926- 22.08.2013 / Horakurum.
Aram – Atlas Terzisi. – Soyadı bilinmiyor.
Artin ağa – Urumdigin’li. – Soyadı bilinmiyor.
Artin Arpayedi
Artin Aslan – Lutfik Aslan’ın kardeşi
Artin Çiçek – Urumdigin’li Emniyet terzisi
Artin Demir – Nisan, 2012’de rahmetli oldu.
Artin Eser – Nişanyan – Rahmetli – 1922-1984
Artin – Saraç dayının oğlu. – Soyadı bilinmiyor.
Artin usta, – Bedros Akgül’ün ortağı. – Soyadı bilinmiyor.
Atam – Amerika’da rahmetli oldu. – Soyadı bilinmiyor.
Atam Nalbant – Rahmetli
Avedis Aydoğdu
Azaduhi, usta. – Soyadı bilinmiyor.
Aruşyak Yeşiltepe – Bahçebaşında.
Bedros Akgül – Rahmetli
Bedros Altun – Şişko lakaplı Erkek terzisi
Bedros Çonkar – Rahmetli, 1920-1969 / Hayriğim.
Bedros Kula
Daniel Baş – Ürneş’li, Süsler Terzisi
Eronos Oymakaş – Rahmetli
Eva Sazak [Aydemir]
Garabet Gül – Çatlı – Arjantin de rahmetli oldu.
Garabet Güler – Arjantin’de rahmetli oldu.
Garbis [Garabet] Tozcu
Garbis Altun – Şişko lakaplı Kadın terzisi, [Bedros amcaoğlu]
Garbis Çırak – Almanya
Garbis Selekman – Gömlek ustası
Gazer Akbaş – 1984’de İskenderun’da vefat etmiş
Gazer Hacıartinoğlu [İşlibilek]
Garabet Akoğlanian – Erkek terzisi, Suriye’de rahmetli oldu. / Daydayım.
Gülfidan Örs
Gülü Kurtçuoğlu – Rahmetli
Gülümya Çonkar – Rahmetli, 1930-2005 / Mamam.
Gülnaz – Bahçebaşında – Soyadı blinmiyor.
Garbis – Soyadı bilinmiyor. Bıçakcı Vartanuş’un oğlu. Emin ağanın yanında çalışırmış.
İstepan Dilger – Hayik Beyit’in yanında kalfalık yaptıktan sonra. Pınarbaşı’na giderek kendi adına terzilik yapmıştır. Paris’te yaşıyor. 85 yaşında.
Haçer Satılmış – Uzunlu’lu
Hacı Nalbant – İstanbul / Eniştem.
Hagop Köşker – Rahmetli
Hampar – Saraç dayının oğlu. – Soyadı bilinmiyor.
Hayganuş, usta – Soyadı bilinmiyor.
Hayguhi Akbıyık
Hayik Beyit – Ustaların ustası olarak bilinir. Kamyonla arka duvara sıkıştırılarak öldürülmüş. Kardeşini de Hacılarlılar öldürmüş.
Hayik Dikici
Horen Dursun – Gabul’un torunu, New York
Horen Kaya – Vartkes Terzisi –
Horen Bolat – Uzun lakaplı, New York
Homes Badem – Rahmetli, 1920-26.08.2000 / (Homes yaya) Çingenelere (özür dilerim) elbise dikermiş.
Kapriel Sağlamer – Pantoloncu, Değirmencilerin oğlu. Paris’te yaşıyor.
Kınar Nektar
Kirkor – Pantoloncu – Soyadı bilinmiyor.
Kirkor Emirhan
Kirkor Zebunyan
Levon Kayserian – Kadın ve erkek terzisi, Amerika – Boston. / Teyze oğlu.
Manuş, usta – Soyadı bilinmiyor.
Manuk Dikici – Rahmetli
Mayreni [Mari] Akbaş – Meri Paris Kadın ve Erkek terzisi.
Mayreni Akgül – Kadın terzisi
Mesi – Rahmetli – Soyadı bilinmiyor.
Melkon – Kayseri de terzilik yapmış. İstanbul’da saat tamirciliği yapmış. – Soyadı bilinmiyor.
Misak Sarıkaya – Çatlı, İngiltere’de rahmetli oldu
Nevrik Çonkar – Rahmetli, 1900-1977 / Yayam.
Nuriye Köşker
Nazar Akoğlanian, Erkek terzisi, Beyrut’ta rahmetli oldu. / Daydayım.
Ohannes Özdemir – Bobstil lakaplı, İsviçre
Roza Nektar – İroz, olarak tanınır.
Sultan Hacıartinoğlu – Kadın terzisi, Canada’da rahmetli oldu. / Murakurum.
Sahak Oymakaş – Kayseri’de subay ve hanımlarının terzisi. (…. – …06-2012)
Sarkis Acemoğlu – Rahmetli, 1895-1948
Serope Kayserilioğlu
Sımpat Develi
Sımpat, usta – Soyadı bilinmiyor.
Şake Kurtçuoğlu
Şuşan Altun – Bedros Altun’un hanımı, Chicago
Vahan İçliyürek
Vahan Köşker
Vartkes, usta – İstanbul – Soyadı bilinmiyor.
Varujan Selekman
Vertaim Zebunyan
Yeğiye Şimşir – Rahmetli / Sanımız.
Yeğiya Akoğlanian – Erkek terzisi, Amerika’da rahmetl, oldu. / Daydayım.
Zabel Kumru – Terzi Vahan’ın hanımı / Hangi terzi Vahan’in hanımı olduğu belirtilmemiş.
Zadig ve Vahan kardeşler. Soyadı bilinmiyor. Zadig Londra’da vefat etmiş. Vahan ondan önce vefat etmiş.
…
Gazer ve Mayreni (Mari) Akbaş – MERİ PARİS KADIN ve ERKEK TERZİSİ- Kıçı kapı kale önünde belediye Han 1. Kat. İstanbul’a göçtüğünde, Gazer Akbaş Samatya’da terziliğine devam etmiş, (Samatya Karakolu’nun yanındaki yokuşun üzerinde)
Bilenler, hatırlandıkça ve hatırlanırsa, yeni eklemeler de olacak.
Not : Sevgili okurlarım, “Kayserili Ermeni Terziler” çok ilgi çekti ve özelime onlarca mesaj geldi, başta Amerika, New York eyaleti olmak üzere, İsviçre, İlgiltere, Almanya, Fransa ve Türkiye’den yeni isimler eklendi, bazılarını dün eklemiştim, bazılarını daha ekliyorum. İlgi ve alakanıza ve okuduğunuz için sizlere çok teşekkür ederim.
Not : Başka isimler bekliyordum gelmedi.
Resim : Kucakta ki çocuk rahmetli babam. / Apkar dedem, Nevrik yayam -babaannem- Rupen dayım. Onun yanındakini ne yazık ki bilmiyoruz. Bu resim en az 90 sene önce çekilmiştir.
Araksi Nergiz, horakurum/halam bu sene 22.08.2013’de hakkın rahmetine kavuşmuştur. Ailemizden son kalan nesildi. Bir nesil daha yıldızlara karıştı. Allah rahmet eylesin, nur içinde yatsın.
Önemli not : Başka sitelerde haberim olmadan başka isimlerle yayına verilmektedir. Mesaj yazmama rağmen düzeltilmeye gidilmediği için bilinmesini isterim.
Ohannes Conkar – 17 Mai 2012
Kayserili Ermeni kunduracılar!
Sevgili dostlar, bu yazımızda sizlere Kayserili kundurucuları yazmak istiyorum. Kayserili terzilerden sonra, kundurucularımızı da tanıyalım. Bazı kişiler hakkın rahmetine kavuşmuştur, onlara Allah’tan rahmet diliyorum. Yazdıklarımdan bazıları ustalar veya çırakları, veya çıraklar. Yazıp da unuttuğum varsa ekleyebilirlerse memnun olurum.
Yaşayan tanıklıklardan, bilhassa rica ettim, sağolsun beni kırmadı ve hatırladıklarını yazarak bana verdi.
İşte bazıları…
Harütün Çakır
Hamparsum Çakır
Kirkor Toker
Hağop Toker
Hamparsum Sağlamer
Kalos Sağlamer
Artin Berberoğlu
Serkiz Berberoğlu
Simon Tutak
Hayik Tutak
Ohannes Yeleğen
Karaca Yeleğen
Gülbek Yeleğen
Ohannes Yeleğen
Paravon Uzunlulu
Zadig Uzunlulu
Sefer Farhalılı
Kirkor Demirci
Rupen Demirci
Hayik Çatlı
Minas Cihan
Kazaros Aslan
Mikayil Çakır
Haçer Uzunlulu
Sereğan Çağlıuzun
Kayadede Kaya
Kirkor Kaya
Hacı Kirkor Uzunlulu
Manuk Urumdiğinli
Artin Urumdiğinli
Kirkor Akdamar
Hapet Yeşiltepe
Markar Uzunlulu
İstepan Anayurt (Yapıcıyan)
21 Nisan 2012
Resim : Kendi objektifimden /
Not : Bir köyün bazılarının olduğu gibi soyadlarının Yelegen olduğunu öğrendim, onun için bazı isim ve soyadlarının aynı olması normaldir.
……………………………….
Aram Karam
13 septembre 2013, à proximité de Paris · Modifié
Kayserili Ermeni kunduracılar!
Meslekler – 02 Mayıs 2012 16:27
Sevgili dostlar, bu yazımızda sizlere Kayserili kundurucuları yazmak istiyorum. Kayserili Ermeni terzileri’de araştırıyorum. Kundurucularımızı da tanıyalım. Bazı kişiler hakkın rahmetine kavuşmuştur, onlara Allah’tan rahmet diliyorum. Yazdıklarımdan bazıları ustalar veya çırakları, veya çıraklar. Yazıp da unuttuğum varsa ekleyebilirlerse memnun olurum.
Kayseri’de veya başka şehirlerde yaşayan halklar gibi, Ermeni halkı da yazın tatilde çocuklarını çırak olarak, mutlaka birinin yanına verirlerdi. Sokaklarda aylak aylak gezmesinler diye. Kimi terzi yanına, kimi demirci, manifaturacı, saatçı, kuyumcu veya diğer mesleklere gönderirlerdi. İlkokulu bitirenler çırak olarak girdikleri yerde, başlarlardı çalışmaya, tatil bittiğinde ise, babaları ustalarına sorarlardı, mesleğe hevesli mi diye, eğer mesleğe hevesli değilse ustaları okula gönder derdi. Babalar da ona göre hareket ederlerdi. Ve çocuklarını çırak olarak verdikleri yere mutlaka eti senin, kemiği benim derlerdi. Beni de bu şekilde manifaturacı yerine çırak girdim, bunu kendi hayatım hakkında yazdığım yazıda belirtmiştim. Evet bir yaz da rahmetli babamın yanında çırak olarak çalışmıştım, o zaman babam İstanbul’a gitmişti. Kalfası vardı Kapriel diye tabiki o zaman genç bir delikanlıydı, ben ise 9-10 yaşlarında, şimdi o kalfası burada, arada sırada görürüm, ama hiç bir zaman Kayseri’yi konuşamadık, ben ne zaman konuşmaya başlasam o mutlaka biriyle kafede pişti oynar ve oynadığı zamanda kendini sadece oyuna verir, ne söylersen duymaz, piştiden başka birşey de bilmez, adeta bir pişti hastası, bizden çok uzakta oturmasına rağmen, önce otobüs, metro ve tren alır gelir, hiç üşenmez
Yaşayan tanıklıklardan, bilhassa rica ettim, sağolsun beni kırmadı ve hatırladıklarını yazarak bana verdi.
İşte bazıları…
Harütün Çakır
Hamparsum Çakır
Kirkor Toker
Hağop Toker
Hamparsum Sağlamer
Kalos Sağlamer
Artin Berberoğlu
Serkiz Berberoğlu
Simon Tutak
Hayik Tutak
Ohannes Yeleğen
Karaca Yeleğen
Gülbek Yeleğen
Ohannes Yeleğen
Paravon Uzunlulu
Zadig Uzunlulu
Sefer Farhalılı
Kirkor Demirci
Rupen Demirci
Hayik Çatlı
Minas Cihan
Kazaros Aslan
Mikayil Çakır
Haçer Uzunlulu
Sereğan Çağlıuzun
Kayadede Kaya
Kirkor Kaya
Hacı Kirkor Uzunlulu
Manuk Urumdiğinli
Artin Urumdiğinli
Kirkor Akdamar
Hapet Yeşiltepe
Markar Uzunlulu
İstepan Anayurt (Yapıcıyan)
Parseğ Akkaya
Agop Aydemir
21 Nisan 2012
Resim : Kendi objektifimden /
Not : Bir köyün bazılarının olduğu gibi soyadlarının Yelegen olduğunu öğrendim, onun için bazı isim ve soyadlarının aynı olması normaldir.
Ermeni Hastanesinin doktor kadrosu, Kayseri, 1903
_________________
Emeğe saygılı olun, alıntılarınızda link gösterin …
XIX. yüzyıl sonu – XX. yüzyıl başlarında Kayseri’deki Ermeni Eczacılar.
Vilayet name | Population number | Region name | Apostolics | Catholics | Protestants | Total number | Spared during slaughter | Escaped | Deported and killed |
Kesaria | 40000 | 2000 | 2000 | 44000 | 44000 |
Ermeniler yerleşmiş oldukları 31 semtte çoğunlukta olup 30 kiliseye sahiptiler. (Kaynak : Anna Turay)
Cumhuriyet öncesinde Kayseri (Gesaria), Rum ve Ermeni nüfus yoğunluğu bakımından Küçük Asya şehirleri arasında önde gelen illerden birisi olmuştur. Kayseri, Ankara’ya bağlı bir sancak olmasına rağmen, XIX. yy’da Osmanlı idaresinde hristiyanlar, bilhassa Ermeniler yerel yönetimde önemli görevler almışlardır. 1897’de Hamanuyan Agop Efendi ile 1899 yılında Aleksiyan Servet Efendi Kayseri Sancağı Mutasarrıf muavinliğine tayin edilmişlerdir. Karabet Tamyan, II Meşrutiyet döneminde Meclis-i Mebusan’da mebus olarak görev almışlardır.
XIX. yy’da Kayseri’deki sağlık hizmetlerinde Hristiyanlar da yer almış olup Kayseri doğumlu pek çok Rum ve özellikle de Ermeni hekim, eczacı yetişmiştir. Türk ve Müslüman eczacılar ise Askeri Tıbbiye Mektebinden 1840 yılından itibaren, Sivil Tıbbiye Mektebinden ise 1870 yılından sonra mezun olarak ordu ve devlet hastanelerinde görev almışlardır. Hristiyanlara ise özel eczane açmaktan başka bir seçenek kalmıyordu.
Kayseri’de Ermeni eczacılardan birkaçı :
Hayk Artinyan : 1888’de Evrek, Çomahlıköy’de doğmuştur. Mezun olduktan sonra önce Talas Amerikan, adından da 1905’te Beyrut Amerikan Hastaneleri’nde çalışmış, buradan eczacılık diploması almıştır. 1923’te Beyrut’ta ölmüştür.
Misak Balyan : Kayseri-Everek’te eczacılık yapmıştır.
Agop Berberyan : 1872 yılında Kayseri’de doğmuş, Istanbul’da mezun omuştur. Kayseri’de bir süre eczacılık yapan Berberyan 1916’da Şam’de ölmüştür. (Annuaire Oriental du Commerce de l’Industrie, de l’Administration et de la Magistrature 1893-94 ve Annuaire Oriental, Editin 1914’te de ismi kayıtlıdır.)
Karnig Cırcıryan : 1862 yılında Kayseri’de doğmuş, 1885-90 yıları arasında Istanbul’da eğitim görmûş, sonrasında ise Kayseri’de eczane işletmiştir. (Annuaire Oriental du Commerce de l’Industrie, de l’Administration et de la Magistrature 1893-94 ve Annuaire Oriental, Editin 1914’te de ismi kayıtlıdır.)
Hırant Donigyan : 1884’te Gemerek’te doğmuş ve 1909 yılında Eczacı Mektebi’nden mezun olmuştur ; 1910’da ise Amerikan Misyon Hastanesi’nde, 1912-14 yılları arasında ise Beyrut’ta çalışmıştır. I. Dünya Savaşı’nda Filistin’de görev almış, savaş sonrası Mersin ve Mısır’da çalışmıştır. 1937’de Mısır’da ölmüştür.
Agop Kalpakçıyan : 1884’te Ka yseri’de doğmuş, 1910’da mezun olduktan sonra doğduğu şehirde eczane açmış ve ardından da Beyrut’a gitmiştir. (Annuaire Oriental, Edition 1914’te ismi kayıtlıdır.)
Hayk Artin Kelartinyan : 1911’de Kayseri-Talas’ta eczane işletmiştir.
Istepan Çorluyan : Beyrut-Şam eczacı ekolünden mezun olmuş, Kayseri-Börekçiler Çarşısı’nda eczane açmıştır. Daha sonra bu eczaneye Talaslı Mehmet Efendi geçmiştir (!).
Kevork Şekerciyan : Eczanesi Şekerciler Çarşısı’nda olup eczacı kalfası Bekir Kantarcı buradan yetişmiştir.
Kaynak : Kayseri Eczacılık Tarihi.